Üsküdar Belediyesi, Cumhuriyetimizin ikinci Cumhurbaşkanı ve Lozan Kahramanı İsmet İnönü’nün vefatının 52. yıl dönümü dolayısıyla anlamlı bir panele ev sahipliği yaptı.
Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş’ın katılımıyla düzenlenen “İsmet İnönü’yü Üç Kuşak Ailesi Anlatıyor” başlıklı programda, İnönü ailesinin üç kuşak temsilcisi İnönü Vakfı Başkanı Özden Toker, Gülsün Bilgehan ve Zeynep Bilgehan İsmet İnönü’yü anlattı.
Bağlarbaşı Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen etkinliğe; Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş’ın yanı sıra, İBB 2. Meclis Başkan Vekili Gökhan Gümüşdağ, CHP Üsküdar İlçe Başkanı Berk Tütüncü, Üsküdar Belediye Başkan Vekili Ali Aral, Sennur Münir İmre, Aslı Kıraç, Sevinç İnönü, Eren İnönü, Hayri İnönü, Nazlı İnönü, Ali Alpar ve eşi, Berna Tokat, Esra Tokat, Latife Boyner ile çok sayıda vatandaş katıldı.
Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş, yaptığı açılış konuşmasında böylesine anlamlı bir buluşmaya ev sahipliği yapmanın gururunu dile getirdi.
Dedetaş, “Cumhuriyet tarihimizin en önemli devlet insanlarından biri olan İsmet İnönü’yü, onu en yakından tanıyanların, kızı Sayın Özden Toker, torunu Sayın Gülsün Bilgehan ve ailenin üçüncü kuşak temsilcisi Sayın Zeynep Bilgehan’ın anlatımıyla dinlemek üzere bir aradayız. Böylesine anlamlı bir buluşmaya ev sahipliği yapmak bizler için heyecan verici çok onur verici.” dedi.
İsmet İnönü’nün tarihsel rolü ve Cumhuriyet’e kattığı değerlere dikkati çeken Dedetaş, onun demokrasi ve bağımsızlık mücadelesindeki yerini vurgulayarak, “Ölümünün 52. yılında saygıyla andığımız İsmet İnönü; asker, devlet adamı ve Cumhurbaşkanı kimliğiyle çok iyi tanıdığımız bir tarihî şahsiyet. O, Cumhuriyet’in zor zamanlarında sorumluluk almış, savaşların yükünü omuzlamış bir kuşağın temsilcisi; barışı, hukuku ve demokratik geçişi önceleyen bir siyasi aklın simgesidir. Türkiye’nin çok partili hayata geçişinde gösterdiği irade, bugün hala üzerinde düşünmemiz gereken güçlü bir demokrasi dersidir. İsmet Paşa, 102. yıl dönümünü kutladığımız Lozan Barış Anlaşması’nın imzalanması sürecinde gösterdiği dirayet ve bağımsızlığımızın teminat altına alınmasındaki rolüyle de Cumhuriyet tarihimizin en özel figürleri arasında yer alıyor.” şeklinde konuştu.
Ailenin kuşaklar arası tanıklıklarının taşıdığı değere değinen Dedetaş, kişisel bir anısını da paylaşarak, “Bu tanıklıklar, geçmişle bugün arasında kurduğumuz bağı güçlendirirken, tarihsel hafızanın sadece belgelerle değil, anılarla, duygularla ve kuşaklar arası aktarımla yaşadığını da hatırlatıyor bizlere. Geçtiğimiz ay Sayın Özden Toker ve Gülsün Bilgehan’la Ankara’da, Pembe Köşk’te bir araya gelmiştik. Sayın Toker’le birlikte ‘Mavilim’den Yunus Emre Oratoryosu’na Cumhuriyet’in Başkentinde Müziğin Serüveni’ başlıklı sergiyi gezerken, Pembe Köşk’ün ve İsmet İnönü’nün aziz hatırasının nasıl muhafaza edildiğine de bizzat tanıklık ettim. İnönü ailesine, Cumhuriyet’in kurucu hafızasını büyük bir özenle korudukları, kamusal belleğe açık tuttukları ve bu mirası kuşaklar arasında canlı bir köprüye dönüştürdükleri için teşekkürlerimi sunmak istiyorum.” dedi.
Konuşmasında tarihsel mekanların hafızamızdaki yerine de değinen Dedetaş, “Değerli konuklar, ziyaret etmekten her zaman büyük keyif aldığım ve yine geçtiğimiz hafta bulunduğum Edirne, tarih ve maneviyatın kucaklaştığı müstesna bir şehrimiz. Mimar Sinan’ın bizlere emaneti olan tarihi Meriç Köprüsü’nden geçip Lozan Caddesi’ne adım attığınızda, sizi doğayla iç içe bir tarih şeridi karşılar. Bu yol, Mimar Kemaleddin tarafından 1914 yılında yapılan muazzam Gar Binası’ndan geçer ve 1998’de yükselen Lozan Anıtı ve Meydanı’na kadar uzanır. Karaağaç’taki bu huzurlu yolda yürürken; Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, İsmet İnönü’nün ve bu vatanı bizlere armağan eden aziz atalarımızın ruhlarının bizlere eşlik ettiğini hissederim. Bizler de bugün, aynı azim ve kararlılıkla ne mutlu ki bu mirasa sahip çıkıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Başkan Dedetaş, sözlerini İnönü ailesinin önemli isimlerini anarak tamamlarken, Üsküdar Belediyesi’nin kültürel ve tarihsel sorumluluğuna da vurgu yaptı.
Dedetaş, “Bugün vesilesiyle İsmet Paşa’nın kıymetli evladı, Türk siyasetinde büyük iz bırakmış, Sosyaldemokrat Halkçı Parti Genel Başkanı, CHP Onursal Genel Başkanı ve akademisyen Erdal İnönü’yü de saygıyla anmak istiyorum. İnönü ailesinin kıymetli üyesi, Erdal İnönü’nün kıymetli eşi Sayın Sevinç İnönü de bugün aramızda. Sevinç Hanım’la bir Üsküdar sakini olarak ortak bir paydamız var, kendisine de bugün bizlerle oldukları için teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Üsküdar Belediyesi olarak ilçemizin kültürel yaşamını besleyen bu tür buluşmaları çok önemsiyoruz. Cumhuriyet değerlerini, demokrasi tarihini ve toplumsal hafızayı kuşaktan kuşağa aktaran her çalışmayı, geleceğe karşı bir sorumluluk olarak görüyoruz.” diye konuştu.
Üsküdar Belediye Başkan Vekili Ali Aral, konuşmasına bu anlamlı programın hayata geçirilmesine katkı sunan Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş’a teşekkür ederek başladı. Aral, İsmet İnönü’nün tarihsel önemine vurgu yaparak, “İsmet İnönü yalnızca kendi dönemine ait bir tarihsel kişilik değil; en zor zamanlarda devlet aklını ayakta tutan, barışı önceleyen, hukuku ve kurumsallığı esas alan bir anlayışın adıdır.” ifadelerini kullandı.
Moderatörlüğünü Tayfun Gürkaş’ın yaptığı panelde konuşan Gülsün Bilgehan ise İsmet İnönü’nün 52 yıl önce gerçekleşen cenaze törenine ilişkin anılarını paylaşarak, Eski İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlarından Ahmet İsvan’ın aynı törene dair kaleme aldığı anekdota atıfta bulundu. Bilgehan, bu anı üzerinden “Bu millet gerçekten büyük bir millet.” dedi.
52 yıl önce İsmet İnönü’nün naaşını taşıyan top arabasının yanında yer alan dönemin Harbiye öğrencilerinin, aradan geçen yıllara rağmen, aileleriyle birlikte iki gün önce Anıtkabir’de gerçekleşen İsmet İnönü’yü Anma törenine katılarak bu anıyı yaşatmaya devam ettiklerini aktardı.
Konuşmasının devamında Türk milletinin vefasına vurgu yapan Gülsün Bilgehan, “Kendisine hizmet edenleri unutmayan bir millet var. İsmet Paşa’ya, Mustafa Kemal’e ve yol arkadaşlarına baktığımızda; o müthiş irade ve büyük mücadele azmi bizi bugünlere getiren ve hâlâ o ilkeleri yaşatmamızı sağlayan en büyük güçtür” şeklinde konuştu.
İnönü Vakfı Başkanı Özden Toker, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü’ye ilişkin özellikle Pembe Köşk’te yaşadığı anılarını paylaşarak dinleyicilere duygusal anlar yaşattı. Atatürk’ün yakınında büyüyen bir çocuk olduğunu belirten Toker, Cumhuriyet’in ilk yıllarına tanıklık etmenin kendisi için büyük bir gurur olduğunu ifade etti.
Cumhuriyet’in ilanının onuncu yılında henüz üç yaşında olduğunu anlatan Toker, Pembe Köşk’ün bahçesinde yaşadığı bir anıyı şu sözlerle aktardı: “Atatürk’ün yanında olan, yakınında olan küçük bir çocuk olarak büyüdüm. Kendimle gurur duyuyorum. Cumhuriyet’in ilk on yılında doğan bir çocuğum. Cumhuriyet’in onuncu yıl dönümünde üç yaşındaydım. Pembe Köşk’ün bahçesine gazeteciler gelmişti; ilk kez Türkiye belgeseli çekiliyordu. Babam beni kucağına almıştı. Üç yaşındayken, babamın kucağında Cumhuriyet’in hikâyesini ve heyecanını o yaştan itibaren duymaya başladım.
İsmet İnönü’nün torunu Zeynep Bilgehan, İsmet Paşa’nın her geçen gün daha iyi anlaşılması ve anlatılması gerektiğini vurgulayarak, yüz yıl sonra doğmuş bir torun olarak dedesinin hayatına duyduğu merakı dile getirdi. Bilgehan, kendi yaşamıyla tarihsel bir karşılaştırma yapmanın kendisi için çok etkileyici olduğunu ifade etti.
Konuşmasında İnönü’nün yaşamı boyunca büyük zorluklarla karşılaştığını vurgulayan Bilgehan, imparatorluğun çözülme döneminde vatanı kaybetmemek için büyük bir fedakârlıkla mücadele eden bir kuşağın temsilcisi olduğunu ifade etti. İsmet Paşa’nın savaş yıllarından siyasi hayata, çok partili hayata geçiş sürecinden İkinci Dünya Savaşı sonrasına kadar hiçbir dönemde demokrasi ve hukuk anlayışından vazgeçmediğini belirten Bilgehan, onun halkına duyduğu inançla Cumhuriyet değerlerini kararlılıkla savunduğunu sözlerine ekledi.
Program Başkan Dedetaş’ın ve İBB 2. Meclis Başkan Vekili Gökhan Gümüşdağ’ın katılımcılara çiçek takdimiyle sona erdi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
